Ο Μύθος της Φωτιάς

"Ο Προμηθέας έκλεψε την φωτιά απο τους θεούς και την έδωσε στους Σαμιώτες για να βάζουνε καμίνια το κατακαλόκαιρο" Ανώνυμος 2007 μετά απο φωτιά μεταξύ Κότσικα και Νησί (Αγ. Παρασκευή)

Με την έναρξη άλλης μιας αντιπυρικής περιόδου, βρισκόμαστε ξανά στα ίδια διλλήματα, τους ίδιους φόβους, και πολλοί απο εμάς βλέπουμε παντού ξανά...φαντάσματα εμπρηστών. Η Σάμος είναι το πιο πράσινο νησί του Αιγαίου. Ένας ασυνήθιστα εύφορος τόπος. Αν αφήσεις μια γυμνή περιοχή 5 χρόνια αφρόντιστη, η βλάστηση θα έχει καλύψει τα πάντα.  Γεωφυσικά όλο βουνά και δύσβατες πλαγιές, ελάχιστη ανάπτυξη μαζί με την βλάστηση καθιστούν τον τόπο κάθε χρόνο μια ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να σκάσει με την παραμικρή σπίθα. 

Τελικά "κάποιοι" έχουν βάλει στο μάτι το νησί και θέλουν να το καταστρέψουν; Ασφαλώς Όχι

Υπάρχουν Τελικά Εμπρηστές; Ασφαλώς και ναί αλλά όχι αυτοί που φανταζόμασταν. 

Ποιό είναι τελικά το πρόβλημα και λαμπαδιάζει η Σάμος συνέχεια; Φαίνεται να ισχύει ότι η μη οριοθέτηση της γης είναι το μεγάλο πρόβλημα σε συνάρτηση με την εγκατάλειψη του τόπου, και την μείωση των καλλιεργειών, καθιστούν ένα..πρωτόγονο τοπίο που λογικό είναι στην παραμικρή σπίθα να κάψει τα πάντα. Πολύ απλά γιατί η βλάστηση έχει συνέχεια, δεν αποκόπτεται πουθενά...Μερικές φορές ούτε καν από τους δρόμους του νησιού που και το καλοκαίρι παραμένουν γεμάτοι κιτρινισμένες πευκοβελόνες...Έτοιμο προσάναμμα δηλαδή.

Από την άλλη η κουτοπονηριά, οι εξαγγελίες...που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, για αντιπυρικές ζώνες κτλ. δίνουν την χαριστική βολή. Η ιστορία των πυρκαγιών στο νησί συγκλίνει σε πολύ λίγες αιτίες πρόκλησης. Βασικό αίτιο η αμέλεια, θα συμπλήρωνα και η βλακεία. Τα περσινά παραδείγματα είναι χαρακτηριστικά. Ενώ μεγάλη μερίδα του πληθυσμού μίλαγε ακόμα και για πράκτορες της ΜΙΤ, η αλήθεια ήταν ότι οι φωτιές προκλήθηκαν από μεθυσμένους βοσκούς που ήθελαν να κάψουν το δάσος για να βοσκάνε τα πρόβατα πιο κοντά στο μαντρί τους, και 80χρονοι μελισσοκόμοι που πήγαν στον Κέρκη μέσα στο πευκοδάσος με 9,5 Μποφόρ και 39 ⁰C να καπνίσουν τα μελίσσια τους. Απολογισμός 25.000 στρέμματα πευκοδάσους και καλλιεργειών στάχτη, εκκένωση του Κάμπου Μαραθοκάμπου. Τελικά τι είναι δάσος;, ποιά είναι τα όρια τους; Που είναι οι καλλιέργειες;  Υπάρχουν περιοχές ολόκληρες που κυκλικά υπάρχει δάσος και εσωτερικά καλλιεργειες και χωράφια. Δεν υπάρχει καμία χωροταξία στην γή. Έτσι ο καθένας μπορεί να εκτελεί εργασίες σε δασική ή κοντά σε δασική περιοχή με χρήση φωτιάς. Το παράδειγμα των μελισσοκόμων στον Κέρκη δίπλα απο παρθένο δάσος, εντελώς χαρακτηριστικό.

Δεν είναι τυχαίο οτι έχει μαλλιάσει η γλώσσα των υπευθύνων τα τελευταία χρόνια (Πολιτική Προστασία, Πυροσβεστική) για μεγάλη προσοχή στις εργασίες στα χωράφια. Εκεί φαίνεται να είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα. Η πυκνή βλάστηση και άτομα (συνήθως μεγαλύτερης ηλικίας) που για να απαλλαγούν απο πυκνή βλάστηση την κόβουν και την καίνε. Αυτό το σκηνικό το έχουμε δει όλοι να συμβαίνει όλες τις εποχές του χρόνου ... Ηλικιωμένος άνδρας να λαμπαδιάζει ενα λοφάκι απο πράσινο-κίτρινο υλικό, ξαφνικά να αλλάζει ο αέρας τοπικά και να ξεφεύγει η φλόγα...Δέκα λεπτά μετά ο ίδιος μέσα σε Datsun  να φωνάζει φωτιά! "και είναι και κοντά στο κτήμα..."

Ισως αν αναγνωριστούν τα πραγματικά αίτια ενός γεγονότος, να μπορούν εφαρμοστούν και τα κατάλληλα μέτρα. Απο την στιγμή που η εγκατάλειψη της γης έχει δώσει την θέση της σε ένα φυσικό περιβάλλον με άγρια βλάστηση απεριποίητη σε δύσβατες περιοχές χωρίς δρόμους, το μόνο που μπορεί να γίνει, έλλειψη κονδυλίων και γενικότερου σχεδιασμού, είναι η επιτήρηση και καταγραφή των αιτιών υψηλού κινδύνου για την πρόκληση πυρκαγιάς. Το σώμα της αγροφυλακής που επανασυστάθηκε απο την Κυβέρνηση Καραμανλή το 2004 μπορεί να παίξει έναν θετικό ρόλο. Το σώμα αυτή τη στιγμή που στεγάζεται στο κτήριο της περιφέρειας είναι ουσιαστικά παροπλισμένο σε καθήκοντα γραφείου... Η αγροφυλακή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ώστε οι υπάλληλοι της να χωρίσουν το νησί σε ζώνες ευθύνης, και να κάνουν καταγραφή των κτημάτων, των ιδιοκτητών, των εργασιών και πότε τελούνται. Θα μπορούσε να γίνει μια πλήρης απεικόνιση της γεωργικής δραστηριότητας με τους απαραίτητους ελέγχους και τις απαραίτητες συστάσεις..κατ 'ιδίαν με τον κάθε ιδιοκτήτη. Οχι ραδιοφωνικές εκκλήσεις που άπτονται της ευαισθησίας του καθενός που κακά τα ψέματα μπορεί και να μην υπάρχει...Ο Δήμος Σάμου μπορεί και θα πρέπει να ζητήσει από το σώμα αγροφυλακής να αναλάβει αυτήν την ευθύνη ως πάγια αρμοδιότητα. 

Ένα τέτοιο μέτρο δεν θα λύσει το πρόβλημα οριστικά αλλά ίσως το περιορίσει σε μεγάλο βαθμό. Η Ενημέρωση, η καταγραφή των εργασιών σε περιοχές και ηλικιακές ομάδες υψηλού κινδύνου, σε συνδυασμό με τα ετοιμοπόλεμα αεροπλάνα και τον μεγαλύτερο αριθμό εθελοντών πυροσβεστών στην Ελλάδα, ίσως μας κάνει να μην ξανακλάψουμε ομαδικά για το κακό που βρήκε το καταπράσινο νησί της Σάμου. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει οτι όποτε η Σάμος καίγεται χάνει και οικονομικά πάρα πολύ. Η Σάμος πουλάει φύση βασικά στον τουρίστα. Έτσι με τις απανωτές φωτιές απαξιώνεται κατά πολύ και το τουριστικό προϊόν που έχουν κουτσουρέψει έτσι και αλλιώς άλλοι παράγοντες (όπως το χωροταξικό) αλλά με τον πληθυσμό της Σάμου κατά 75% ακόμα να ζεί απο τον τουρισμό. Στο μέλλον όταν μας το επιτρέπουν τα οικονομικά και η πολιτική κατάσταση ίσως καταφέρουμε πιο ολοκληρωμένο σχεδιασμό με αντιπυρικές ζώνες, οριοθετήσεις και επιτέλους και υπογείωση των καλωδίων του ρεύματος που φαίνεται να είναι και αυτά ένοχα για πολλές δασικές πυρκαγιές.

Αναδημοσίευση "Η ακαταμάχητη γοητεία του λαϊκισμού. Δοκίμιο για τη χρεοκοπία των μυαλών και των συνειδήσεων"

Αναδημοσίευση απο το Blog "Πολιτική Επιθεώρηση" το αρχικό πόστ 

μπορείτε να βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο 

http://politicalreviewgr.blogspot.com/2011/03/blog-post_593.html

Η ακαταμάχητη γοητεία του λαϊκισμού. 

Δοκίμιο για τη χρεοκοπία των μυαλών και των συνειδήσεων.

 Του Μάκη Καραγιάννη
Η ελληνική κοινωνία αγουροξυπνημένη από τον λήθαργο της μπελ εποκ ενός καταναλωτικού ευδαιμονισμού που στηρίχτηκε στον υπερδανεισμό, αναζητά οργισμένη εξιλαστήρια θύματα. Το ελληνικό δημόσιο χρεοκόπησε. Όμως εκείνο που μας διαφεύγει είναι ότι ταυτόχρονα χρεοκόπησαν οι Δήμοι, οι συνεταιρισμοί, τα νοσοκομεία,  τα ΜΜΕ. Εν τέλει, χρεοκόπησε όχι το δημόσιο αλλά ένας ολόκληρος τρόπος σκέψης, οργάνωσης και πολιτικής στην οποία στηρίχτηκε η μεταπολίτευση. Δεν πρόκειται για οικονομική χρεοκοπία αλλά για την  χρεοκοπία των μυαλών και των συνειδήσεων.

 Τα ΜΜΕ δεν αναγνώρισαν τη μεγαλύτερη είδηση των τελευταίων 40 χρόνων. Το κρίσιμο ερώτημα είναι γιατί δεν την αντιλήφθηκε η Αριστερά. Η αριστερά που είναι μέρος αλλά και η αιτία του προβλήματος. Ακόμη και στην ύστερη φάση, όταν βρισκόμασταν στο χείλος της χρεοκοπίας πρότεινε 100.000 διορισμούς στο δημόσιο. Τη «γη της επαγγελίας» για τον έλληνα της μεταπολίτευσης. Όμως, δεν μπορούμε να κάνουμε πολιτική ερήμην των αριθμών.  Τα γεγονότα είναι ξεροκέφαλα, όπως έλεγε κι ο Βλαδίμηρος. Κι έτσι η πρώτη ανάγκη που προβάλλει δραματικά για τους αριστερούς είναι να κατανοήσουν. Να ερμηνεύσουν τα γεγονότα στο νέο πλαίσιο.  Εν τέλει, η ανάγκη για ένα «Νέο Διαφωτισμό» που θα μας απαλλάξει όχι από τα χρέη αλλά τον τρόπο σκέψης που μας χρεοκόπησε.

Νομίζω ότι η ρίζα του προβλήματος είναι  η κυρίαρχη ιδεολογία την οποία αναπνέει σύμπασα η ελληνική κοινωνία: ο ανδρεοπαπανδρεϊκός  λαϊκισμός της μεταπολίτευσης με τον οποίο συμβιβάστηκε και υιοθέτησε η αριστερά. Το ιδεολόγημα των μη προνομιούχων. Ένα διαταξικό συνονθύλευμα  που περιλαμβάνει όλους τους έλληνες απέναντι σε ένα κράτος που θεραπεύει αδιακρίτως πάσαν νόσον, ικανοποιεί όλα τα αντιφατικά αιτήματα, μοιράζει προνόμια και επιδόματα.  Είναι η ιδεολογία, με την αλτουσεριανή έννοια, που έβαλε τη σφραγίδα της στη μεταπολίτευση. Της σχέσης μας δηλαδή με την πραγματικότητα. Τον τρόπο με το οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο.

Ένας λαϊκισμός που  ακυρώνει την ευθύνη του πολίτη και τη θέση της πολιτικής παίρνουν εκείνα τα προεκλογικά πάρτυ στις πλατείες με τους χιλιάδες συνενόχους, που κραδαίνουν τις πλαστικές σημαίες του πελατειακού κράτους της μεταπολίτευσης. Ναι.  Είναι αυτοί οι «αγανακτισμένοι πολίτες» που δεν έκαναν ποτέ την αυτοκριτική τους και τώρα παριστάνουν τις «μωρές παρθένες».  Που κίνητρό τους ήταν ο πιο χυδαίος ατομισμός  για να νομιμοποιήσουν το αυθαίρετο εις βάρος του περιβάλλοντος, το καλό  επίδομα εις βάρος των αδύνατων, τον διορισμό εις βάρος εκείνου που δεν έγλειφε. Η πολιτική ήταν ένα γιουρούσι για την κατάληψη του κρατικού ταμείου που ικανοποιούσε όλα τα βίτσια και τις ανάγκες με τα δανεικά των ευρωπαίων.  Πού ήταν αλήθεια οι συνειδήσεις των "αγανακτισμένων πολιτών" όταν συνέβαιναν όλα αυτά; Ποιος εξέλεξε, όχι μία αλλά  δεκάδες φορές,  όλους αυτούς μας χρεοκοπούσαν;  Φτάσαμε έτσι, όπως λέει ο Γιάννης Βούλγαρης, από την αριστερά της θυσίας, στην αριστερά των επιδομάτων.

Όμως, ένα αριστερό κόμμα δεν είναι συνδικαλιστική κίνηση για να  υιοθετεί άκριτα όλα τα αιτήματα, αλλά τα ιεραρχεί σε ένα πρόγραμμα. Σε να συλλογικό σχέδιο για την αλλαγή της κοινωνίας. Και επειδή δεν είναι δυνατόν να ικανοποιηθούν όλοι, διακρίνει και υπερασπίζεται τον άνεργο ή τη γενιά των 700 ευρώ που πλήττεται από τον νεοφιλελευθερισμό, από τον  μηχανικό της ΔΕΗ που έχει περικοπές λόγω του μνημονίου 50.000 ευρώ. Μιλάει χωρίς να μασάει τα λόγια του για όλες τις συντεχνίες που φοροδιαφεύγουν σε μια κοινωνία που μόνον 4 στους 10 πληρώνουν φόρους και δεν δημαγωγεί ασύστολα για τα δήθεν «φορομπηχτικά μέτρα» της κυβέρνησης. Επισημαίνει την ανάγκη της υγιούς επιχειρηματικότητας απέναντι σε όλους τους κρατικοδίαιτους αεριτζήδες που λυμαίνονται το δημόσιο και κοινοτικό χρήμα. Γιατί,  όσοι δοκίμασαν την ανεργία και την ξύλινη «αντιμονοπωλιακή» ρητορεία της αριστεράς, ξέρουν ότι  η εργασία είναι αξιοπρέπεια. Ονομάζει και αποδοκιμάζει τον νεποτισμό που κυριαρχεί στα πανεπιστήμια, την καταστροφή του δημόσιου χώρου, τη ρητορεία των δικαιωμάτων αλλά όχι της ευθύνης, τους αγώνες εις βάρος των άλλων, τη χρήση της βίας που φθάνει μέχρι τη στέρηση της  ελευθερίας του λόγου.  Αυτήν που η νεωτερικότητα κατέκτησε με αγώνες 300 χρόνων.

Υπάρχουν δυο  μαγικές λέξεις που λείπουν από την λεξικό της μεταπολίτευσης. Ατομική ευθύνη. Οι περισσότεροι κυκλοφορούν με τον μανδύα του θύματος. Η θυματοποίηση είναι η προσφιλής τέχνη του λαϊκισμού. Τα δεινά έρχονται σαν φυσικές καταστροφές. Μνημόνια, χούντες, εμφύλιοι. Ας μην έχουμε αυταπάτες. Η πορεία από το ατομικό στο συλλογικό θα είναι σκληρή. Στην ελληνική κοινωνία υπάρχουν μόνον ατομικότητες ενδεδυμένες το συλλογικό ή το λαϊκό.  Βουνά εγωισμού.  Πολιτικοί και συνδικαλιστές με γεμάτες γαστέρες και απαστράπτοντα αυτοκίνητα που ρητορεύουν «υπέρ του λαού» στα δελτία των οκτώ και είναι έτοιμοι να κατασπαράξουν τον συνομιλητή τους. "Η υπευθυνότητα είναι ένα αβάσταχτο φορτίο· μας αλυσοδένει με τις συνέπειες των πράξεών μας" γράφει ο Πασκάλ Μπρυκνέρ στον «Πειρασμό της αθωότητας».

Αν θέλει  να προσφέρει κάτι η αριστερά πρέπει να θυμηθεί πάλι την ιδεολογική ηγεμονία του Γκράμσι και τη σημασία της ιδεολογίας. Που σημαίνει να αναδείξει το ψέμα στο οποίο ζούσαμε. Να καταγγείλει την υποκρισία που ενδημεί και στην ίδια την αριστερά. Να  κάνει δηλαδή την αυτοκριτική της. Να ξαναδώσει πάλι στις λέξεις την αλήθεια τους. Να αναδείξει τις αξίες που έσβησαν. Την αλληλεγγύη. Την εργασία. Την αξιοκρατία. Την ηθική. Την υπεράσπιση των αδύνατων.

Έχουμε ανάγκη από αλήθεια. Όμως είναι οδυνηρή και κοστίζει. Ο λαϊκισμός είναι πάντα γοητευτικός και χαϊδεύει τα αυτιά. Γι’ αυτό και θα   έχει πολύ μέλλον.

O Μάκης Καραγιάννης είναι πεζογράφος και κριτικός